Project Based Learning (PjBL) czyli nauka oparta na projektach lub nauczanie projektowe to metoda dydaktyczna polegająca na realizacji przez studentów projektów. Polega na projektowaniu, opracowywaniu i konstruowaniu praktycznych rozwiązań problemu lub nowych produktów. 

Studenci powinni wywodzić się z różnych kierunków studiów i pracować w 4-6 osobowych grupach. Opiekę nad studentami sprawuje nauczyciel akademicki (opiekun główny) odpowiedzialny za nadzór nad realizacją projektu i wartość merytoryczną projektu. Pełni rolę mentora procesu grupowego, który pomaga grupie osiągnąć cel projektu i rozwiązywać konflikty w grupie. Opiekuna głównego mogą wspierać opiekunowie pomocniczy reprezentujący inne kierunki studiów/dyscypliny niż opiekun główny. Zapewnią oni uzyskanie kierunkowych efektów uczenia się studentom studiującym na innym kierunku niż kierunek reprezentowany przez opiekuna głównego. 

W trakcie realizacji projektu studenci mają również kontakt z ekspertami np. przedstawicielami przedsiębiorstw, organizacji, władz lokalnych, z którymi mogą konsultować pomysły.  Mogą nimi być przedstawiciele przemysłu, organizacji pozarządowych, władz lokalnych o kompetencjach ważnych dla realizacji projektu, albo pracownicy uczelni z udokumentowanymi osiągnięciami w danym obszarze. Z jedną grupą pracuje kilku ekspertów. Rolą ekspertów jest pomoc w rozwiązywaniu konkretnych problemów, które wykraczają poza obszar studiów lub odnoszą się do innych dyscyplin, dzięki czemu studenci zdobywają doświadczenie zawodowe.

Z uwagi na znaczący nakład pracy i duże zaangażowanie studentów PjBL może zastąpić wybrane przedmiotyujęte w programie studiów pod warunkiem uzyskania przez studentów odpowiednich efektów uczenia się.   

1. Praktyczne wykorzystanie wiedzy: Studenci pracują nad projektem, który wymaga od nich zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce. Mogą to być projekty badawcze, twórcze, inżynierskie, społeczne, czy inne.

2. Współpraca w interdyscyplinarnej grupie: PjBL wymaga łączenia w grupy studentów o różnych umiejętnościach i kompetencjach, z których każdy wnosi do projektu istotny wkład. 

3. Rozwój umiejętności miękkich: Oprócz treści merytorycznych, PjBL kładzie nacisk na rozwijanie umiejętności miękkich, takich jak rozwiązywanie problemów, krytyczne myślenie, efektywna komunikacja, umiejętność negocjacji i pracy zespołowej.

4. Samodzielność studentów: Studenci są aktywnymi uczestnikami procesu nauki, samodzielnie zarządzając swoim projektem, podejmując decyzje i rozwiązując problemy.

5. Ocena wieloaspektowa: Ocenianie w PjBL obejmuje zarówno końcowy produkt lub rozwiązanie, jak i sam proces jego opracowania, zaangażowanie studentów, umiejętność współpracy i inne aspekty związane z projektem.

Cele nauczania projektowego:

• Praktyczne zastosowanie poznanych rozwiązań i metod w realizacji projektów interdyscyplinarnych.

• Koncentracja studentów na umiejętnościach rozwiązywania problemów i pracy w grupie.

• Integracja wiedzy i umiejętności studentów z kilku różnych obszarów, co lepiej odzwierciedla rzeczywistość zawodową.

• Przejęcie przez studentów pełnej odpowiedzialności za realizację projektu i jego efekty oraz ich usamodzielnienie w procesie realizacji projektów.

• Oprócz przekazywania wiedzy także rozwijanie umiejętności praktycznych, kreatywności, myślenia krytycznego i gotowości do pracy w zespole. 

• Projekty realizowane w ramach PjBL obejmują szerokie spektrum działań i zwykle mają kilka etapów realizacji. Efektem są często nowe produkty, udoskonalone technologie lub nowe rozwiązania istniejących problemów. Są to zadania bardziej skomplikowane niż te realizowane w ramach PBL.

Nauczane projektowe podobnie jak nauczanie problemowe (Problem Based Learning) polega na rozwiązywaniu rzeczywistych problemów występujących w otoczeniu społeczno-gospodarczym.

Project based learning i Problem based learning są to dwie różne metody nauczania, choć występują między nimi podobieństwa wynikające z rozwiązywania praktycznych problemów. 

Główne różnice między tymi metodami to:

• PBL dotyczy rozwiązania jednego konkretnego problemu lub przypadku, który może mieć różne aspekty wymagające analizy i zrozumienia.

• Czas realizacji projektu w ramach PjBL jest zwykle dłuższy niż realizacja zadania w ramach PBL i może trwać od jednego do kilku semestrów.

• Realizacja projektu w PjBL wymaga współpracy wszystkich członków grupy, którzy dobierani są pod kątem różnych umiejętności i kwalifikacji (np. studenci różnych kierunków studiów). Każdy z nich wnosi wkład do ostatecznego rozwiązania. W ramach PBL w grupach współpracują najczęściej studenci tego samego kierunku/specjalności a zadania rozwiązywane są w ramach zajęć z określonego przedmiotu. 

Więcej informacji:

Boston University Center for Teaching & Learning, https://www.bu.edu/ctl/guides/project-based-learning/